Które ze słów na pierwszym miejscu występuje w ciągu skojarzeń z Bliskim Wschodem? Islam! Mimo że nikt o wyznanie nie pyta. Okazuje się jednak, że Półwysep Arabski, jak i górzysty Iran, (niczym mieniące się kamienie wśród milionów ziarenek piasku) zamieszkują przedstawiciele religijnych mniejszości: zaratusztrianie, wahabici i druzowie.
W tym artykule dowiesz się:
Tako rzekł Zaratusztra
Pierwsi przechodzą Faravahar, symbolizowaną przez postać człowieka na tle ptasich skrzydeł drogę od narodzin do śmierci. Zaratusztrianizm to jedna z najstarszych religii monoteistycznych świata – jej założyciel żył ok. 1000 r. p.n.e. Wedle niektórych badaczy, to z zaratusztrianizmu największe religie monoteistyczne (judaizm, chrześcijaństwo, islam) zapożyczyły koncepcje piekła i nieba, wiary w diabła i w przyjście mesjasza, a nawet w Sąd Ostateczny. W zaratusztrianizmie próżno jednak szukać pojęcia grzechu – na określenie złych uczynków pojawia się „zbrukanie”, które można odkupić (z różnym nakładem finansowym bądź czasu). Religia przez wieki wyznawana na terenach dzisiejszego Iranu i Iraku opiera się na dobrze znanym pluralizmie. Stronę dobra reprezentuje Pan Mądrości, Ahura Mazda, zła – Angra Mainju. Przyczyniające się do zbrukania człowieka nieczystości (np. niedozwolona dieta, ubiór, rodzaj stosunku płciowego, zwłoki) to twory tego drugiego. Na jakich źródłach zaratusztrianie opierają swą wiarę? Ich księgą natchnioną jest Awesta, napisana przez samego Zaratusztrę w języku awestyjskim. Tak starym, że wizjoner musiał odtwarzać go z pism kapłańskich. Około V w. n. e uformowała się młodsza wersja języka, również pisana od prawej do lewej, alfabetem składającym się z 49 liter. Wśród nich wyjątkowe: t̪, xʷ, ṣ̌. Współcześnie na świecie zamieszkuje mniej niż 250 000 zaratusztrian z najliczniejszymi społecznościami w Iranie, Indiach, Wielkiej Brytanii i USA. Na co dzień posługują się językami ojczystymi bądź kraju emigracji.
Ewangelia i Koran
Druzowie to mniejszość religijna do codziennej komunikacji używająca głównie języka arabskiego. Muwahhidun, jak sami siebie nazywają, zamieszkują tereny górzyste: w Libanie w pobliżu góry Hermon, Bejrutu i Sydonu, okolice góry Hauran w Syrii i izraelskie Wzgórza Golan. W co wierzą? Druzyzm łączy cechy islamu, chrześcijaństwa, jak również dawnych wierzeń bliskowschodnich. Przez wiele lat traktowany przez muzułmanów jako herezja – Druzowie nie uznają bowiem pięciu filarów islamu (dla przypomnienia: wyznanie wiary, modlitwa, jałmużna, post – ramadan, pielgrzymka do Mekki). Modyfikują je, post zastępując wyciszeniem, modlitwę adoracją o dowolnej porze i w dowolnym miejscu. Wierzą w jednego Boga, opierając się na Czterech Księgach Wiary, Pięcioksięgu Mojżesza, Psalmach, Ewangelii oraz Koranie. Druzowie wywodzą swoje pochodzenie od teścia Mojżesza, biblijnego Jetro, który wspierał lud żydowski. Co ciekawe, wierzą również w reinkarnację – wędrówkę dusz. W Izraelu mocno jednoczą się z krajem zamieszkania, służą nawet w armii. W Libanie natomiast postulują neutralność. Żyją przede wszystkim wedle własnego prawa, Prawa Druzyjskiego, które – według naukowców – stanowi jeden z najlepszych systemów prawnych, jeśli chodzi o powiązanie z poszczególnymi etapami życia człowieka.
Kontrowersyjny wahabizm
Do swojego prawa stosują się również wahabici, wyznawcy ruchu religijnego, który powstał w XIII w. na terenie Arabii. Wahabizm pragnie powrotu „czystego” islamu – bez odłamów, kultu świętych i miejsc, mistycyzmu. To pragmatyczny odłam wyznania, zwracający uwagę na człowieczeństwo proroka Mahometa, ale i surowość obyczajów, panującą w jego czasach i późniejszych. Wahhabizm to również ruch polityczny, reprezentowany przez muzułmanów, którzy chcieliby bezwzględnie służyć teokratycznemu władcy. Nie da się ukryć, że wahabizm opiera się na ideach fundamentalistycznych – jego wyznawcą był ponoć Osama bin Laden. Wahabici postulują wyższość islamu nad innymi religiami, a także dążą do uzyskania nad nimi dominacji. Radykalne grupy tego wyznania stosują przy tym rozwiązania siłowe. Wahabici posługują się jedynym słusznym językiem islamu, arabskim. Zamieszkują głównie Półwysep Arabski: Arabię Saudyjską, Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Bahrajn i Kuwejt.
To nie wszystkie mniejszości religijne Bliskiego Wschodu. Prócz powyższych należałoby wymienić zamieszkujących Izrael i Autonomię Palestyńską Samarytan; Falaszów z Afryki (zwanych Czarnymi żydami); multiwyznaniowych, choć wierzących w jednego Boga mandejczyków czy wyznających religię synkretyczną Jezydów. I na nich niepowtarzalna bliskowschodnia mozaika jeszcze się nie kończy…
Artykuły, które mogą Cię zainteresować: