Specjalistyczne tłumaczenia techniczne języka francuskiego

Nie każdy sobie uświadamia, że specjalistyczne tłumaczenia techniczne wymagają nie tylko biegłości lingwistycznej i fachowej wiedzy z branży, ale także sporej orientacji w dwóch odmiennych systemach kultur, które są wytworzone na potrzeby różnych wspólnot zawodowych. Każda społeczność zawodowa cechuje się bowiem nie tylko odmiennym kodem językowym, ale także różnymi wykładnikami kulturowymi, które są uwarunkowane od specyfiki pracy w danym kraju.

Różne profesjolekty

Chyba już nikogo nie trzeba uświadamiać, że różne grupy zawodowe charakteryzują się tym, że posługują się na co dzień specjalistycznym językiem. Każdy, kto choć przez chwilę rozmawia z przedstawicielem różnych branż zawodowych, zauważy, że posługuje się on fachowym słownictwem, którego nieznajomość często grozi niezrozumieniem sensu całej wypowiedzi. Niemal każda określona branża posługuje się swoistym językiem – inaczej mówi się w szpitalach i klinikach, na uczelniach, na komisariatach policji, w sądach, w bankach, w sklepach oraz w pracowniach architektonicznych. Świadomość tych różnic jest  istotna podczas procesu tłumaczenia różnych tekstów specjalistycznych – każdy z nich opiera się bowiem na innych kodach językowych. Co ważne, w czasach globalizacji i otwartych rynków pracy – trzeba się uczyć nie tylko branżowego języka, ale także należy dobrze znać różnice kulturowe grup zawodowych. Szczególnie Francuzi są wyczuleni na tym punkcie – jest to naród świadomy swojej odrębności kulturowej i bardzo dbający o jej kultywowanie, dlatego posługują się oni wieloma klasyfikacjami regulującymi sposób ich funkcjonowania, w tym również pracy.

Francuska narodowa kultura pracy

Osoby posługujące się językiem francuskim wyróżniają narodową kulturę pracy (culture de travail nationale), w skład której wchodzą wszelkiego typu administracyjno-prawne ramy pracy, określające godziny pracy, wiek emerytalny, liczbę dni urlopowych i dni wolnych od pracy, rodzaje stosunków pracy czy dress code. Jest to najbardziej ogólny poziom kultury zawodowej, który reguluje funkcjonowanie na rynku pracy, a którego znajomość jest niezbędna do dobrego zlokalizowania rożnego typów tłumaczeń na język francuski. Można wyróżnić również kulturę przedsiębiorstwa (culture d’entreprise), czyli ogół norm, zasad i przekonań stworzonych przez pracowników przedsiębiorstw o danym profilu zawodowym. Istnieje również kultura korporacji (culture de corporation), która obejmuje pisane i niepisane zasady uprawiania danego zawodu – wszelkiego rodzaju zachowania, idee, wartości etyczne i inne związane z konkretną praktyką zawodową. Jak widać, kultura zawodowa jest więc dosyć złożonym zjawiskiem, uwarunkowanym różnymi środowiskowymi czynnikami i co szczególnie ważne, wpływa ona na funkcjonowanie i kształt konkretnych dyskursów branżowych oraz specjalistycznych dokumentów. Profesjonalny tłumacz musi doskonale znać utarte uwarunkowania kultury zawodowej we Francji, tak aby jego przekład mógł się wpasować w konkretne wyznaczniki językowe i kulturowe danej branży. Jak widać, nie wystarcza znajomość języka, ale konieczne jest wyczucie na różnice w normach, regułach i konwencjach obowiązujących w danym zawodzie czy miejscu pracy.

Tłumaczenie tekstów technicznych

Warto sobie też uświadomić jak bardzo złożonym procesem jest przekład specjalistycznych tekstów technicznych. Na przykładzie dokumentu, jakim jest projekt budowlany można pokazać, że jest on oparty na różnych komponentach każdego poziomu kultury zawodowej. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że jest to tylko jedno- lub wielotomowy dokument, jaki architekt musi złożyć wraz z wnioskiem o pozwolenie na budowę do odpowiedniego organu, po to by uzyskać zgodę na budowę określonego obiektu. Jednak rzeczywistość jest bardziej skomplikowana – jest to w istocie rozbudowany dokument, który został zdefiniowany w branży zarówno w zakresie treści i formy, a jego ostateczny kształt jest odzwierciedleniem kultury zawodu typowej dla pracy architekta, jak również projektantów specjalizujących się w różnych branżach budowlanych: konstrukcja, instalacje wodno-kanalizacyjne, elektryczne, gazowe, grzewcze, wentylacyjne. Sam projekt można uznać za hipertekst, w skład którego wchodzi szereg gatunków i podgatunków. Aby stworzyć kompletny projekt budowlany, przykładowo domu jednorodzinnego, potrzeba szereg dokumentów: projekt zagospodarowania terenu, projekt wszelkich instalacji, decyzję administracyjną, uchwałę gminy w sprawie miejscowego zagospodarowania przestrzennego, uzgodnienia zarządu dróg miejskich, opinie o możliwości przyłączenia mediów, warunki techniczne i oświadczenia projektantów. Wymagane są również kopie map, szczegółowy projekt zawierający rysunki, opisy techniczne, rzuty i przekroje.

Widać więc, że stworzenie, a tym samym przetłumaczenie tego podstawowego dokumentu technicznego jest złożonym i wymagającym procesem, który wymaga sporej dawki wiedzy z zakresu architektury, budownictwa, transportu, urbanistyki, administracji i właściwych dziedzin inżynierii budowlanej. Przekład jest tym samym działaniem wymagającym współpracy reprezentantów wielu dziedzin specjalistycznych, którzy posługują się odpowiednim słownictwem i znają uwarunkowania branżowe funkcjonujące w danym kraju. Specjalistycznymi tłumaczami technicznymi mogą zajmować się zatem tylko ludzie, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie i zaplecze – w razie konieczności są w stanie skonsultować się z niezależnymi ekspertami znającymi lokalne standardy czy dotrzeć do fachowych źródeł: specjalistycznych słowników i literatury. Ważne jest, by tłumacz ciągle doskonalił swój warsztat – wraz z rozwojem technologii istotne jest ciągłe podnoszenie swoich kwalifikacji, ciągłe zainteresowanie branżowymi nowościami i orientacja w danej dziedzinie.

Zamów wycenę